Scenariusz, który prezentuję jest propozycją sprawdzonych w praktyce zajęć, podczas których dzieci pracują metodami aktywizującymi. Dziecko pracując tymi metodami angażuje się emocjonalnie, pobudza swoją wyobraźnię, aż wreszcie odczuwa radość z poznawania i uczenia się, również od grupy. Nauczyciela, jako organizatora tych zajęć winna cechować postawa otwarta, , zachęcająca do działania. Z bogatej oferty metod aktywnych wybrałam kreatywne rysowanie, dyskusję badawczą i mapę pojęciową. Mam nadzieję, że zaprezentowane zajęcia staną się dla innych inspiracją do poszukiwania własnych twórczych rozwiązań.
mgr Anna Pogorzelska nauczyciel nauczania zintegrowanego Zespół Szkół nr 3 w Dąbkach Twórcza praca dziecka metodami aktywnymi SCENARIUSZ ZAJĘĆ ZINTEGROWANYCH W KLASIE I BLOK TEMATYCZNY: ZIMA POWOLI ODCHODZI Temat dnia: Dokąd płynie kra? Cele ogólne:
- inspirowanie do twórczej pracy poprzez metody aktywizujące,
- rozwijanie wyobraźni twórczej,
- doskonalenie umiejętności wnioskowania oraz korzystania z wcześniej zdobytej wiedzy
- usprawnianie techniki dodawania z przekroczeniem progu dziesiątkowego typu: 8+n,
- kształtowanie umiejętności wypowiadania się na określony temat na podstawie wiersza,
- wyrabianie umiejętności czytania ze zrozumieniem,
- kształtowanie umiejętności wyodrębniania postaci głównych i czytania z podziałem na role,
- rozwijanie czujności ortograficznej,
- wizualne opracowanie pojęcia „kra”, uporządkowanie myśli w logiczne struktury.
Cele szczegółowe: Uczeń:
- wykaże się pomysłowością i twórczym działaniem,
- wypowie się w kilku zdaniach na temat wysłuchanego wiersza,
- sprawdza stopień rozumienia słuchanego tekstu,
- wyróżnia postaci w utworze,
- czyta z podziałem na role z właściwą intonacją,
- wyjaśnia pisownię wyrazów z „rz” wymiennym,
- rozwiązuje działania typu: 8+n
- wyciągnie wnioski z przeprowadzonego doświadczenia,
- wie, jak powstaje kra i dlaczego kra nie tonie,
Metody pracy:
- słowne – rozmowa, praca z tekstem,
- aktywizujące – kreatywne rysowanie, mapa pojęciowa, dyskusja badawcza,
- oglądowe – obserwacja, pokaz
Formy pracy:
- zbiorowa jednolita,
- indywidualna jednolita i zróżnicowana,
- grupowa zróżnicowana
Środki dydaktyczne: Kartoniki w kształcie kry, diaskop, foliogramy – Rzeki Polski z serii „Świat wczoraj i dziś”, plansza poglądowa z zasadami pisowni „rz”, podręcznik „Wesoła Szkoła” cz. 4 i karty pracy cz. 4, sylwety kruka i wrony, kartoniki z nazwami rzeki Wkry, kry lodowe, arkusz do wykonania mapy mentalnej, szklanka-woda-kostka lodu, karta pracy do kreatywnego rysowania. Zapis w dzienniku: Kreatywne rysowanie kształtów kry. Słuchanie czytanego przez nauczyciela wiersza „Kra przy krze” H. Łochockiej. Rozmowa na temat zgodności ilustracji z treścią wiersza. Układanie odpowiedzi na pytania związane z treścią i formą wiersza. Czytanie z podziałem na role. Dodawanie z przekroczeniem progu dziesiątkowego typu: 8+n. Przeprowadzenie doświadczenia badającego właściwości lodu – wyciąganie wniosków. Wyrazy z „rz” wymiennym. PRZEBIEG ZAJĘĆ: Uczniowie wchodzą do klasy po krach papierowych rozłożonych na podłodze . Powitanie według obrzędowości klasowej – N: „Cześć, dzień dobry witam was. Pierwsza klaso, jak się masz? U: „Dobrze, dobrze, bardzo dobrze”
- Kreatywne rysowanie. Rozdanie kart inspirujących do kreatywnego rysowania – załącznik 1.
- Łączenie dowolnie rozrzuconych kropek, tak aby utworzyć kontur kry lodowej.
- Wycinanie zaprojektowanej kry lodowe i nakładanie jej na wspólną makietę rzeki /niebieska folia rozłożona na podłodze miejscu do gier i zabaw ruchowych /, której nazwę poznają po zapoznaniu się z treścią wiersza.
- Odgadywanie hasła dnia. Porządkowanie na tablicy trzech części kry lodowej według wielkości, od najmniejszej do największej. Wybrane dziecko odwraca uporządkowane kry i odczytuje hasło dnia:
„ Dokąd płynie kra?”. Przyklejanie hasła na mapę myślową /mentalną/.
- Wzorowe czytanie wiersza „Kra przy krze” przez nauczyciela i obrazowanie treści wiersza elementami ilustracji: kartonik z nazwą rzeki Wkra, kry lodowe, sylwety kruka i wrony - podręcznik s. 24.
- Prezentacja rzeki Wkry na foliogramie rzek Polski.
- Zestawienie treści wiersza z ilustracją i układanie odpowiedzi na pytania do tekstu poparte fragmentami wiersza. Sprawdzenie umiejętności czytania ze rozumieniem - podręcznik s. 24. ćw.1-3.
- Kto z kim rozmawia w wierszu? /wrona z krukiem/
- Dokąd płynie wrona i na czym? / do Wisły, na krze/
- Po jakiej rzece płynie wrona na krze? /po Wkrze/
- Wyodrębnienie postaci występujących w wierszu /narrator, kruk, wrona/ i zaznaczanie fragmentów tekstu wypowiadanych przez postaci z wiersza.
- Czytanie wiersza z podziałem na role. Ocena poprawności czytania z uwzględnieniem właściwej intonacji.
- Praca w zespołach. Podział na grupy według umiejętności uczniów. Dobierają się w grypy, odszukując swoje imię na dużej krze lodowej /nauczyciel wcześniej przygotowuje kry z białego papieru pakowego z imionami dzieci, dobierając ich zgodnie z umiejętnościami/. Uczniowie otrzymują zadania w kopertach.
Praca zróżnicowana w grupach: 1 grupa - pracują metodą dyskusji badawczej. Wyjaśniają: Jak powstaje kra? Wykonują doświadczenie, które odpowie na pytanie: Dlaczego kra nie tonie? Korzystają z wiadomości zawartych w podręczniku na stronie 25. Uzupełniają wniosek z doświadczenia na karcie pracy. 2 grupa - Wyjaśniają znaczenie wyrazów: kra, krra!, Wkra. Łączą wyrazy z ich znaczeniem: kra Lód krra! krra! krakanie Wkra Rzeka
3 grupa – wyjaśniają zasady pisowni wyrazów z rz wymiennym. Dobierają pary wyrazów, w których rz wymienia się na r: morze morski krze kra Wkrze Wkra
4 grupa – układają z rozsypanki literowej postaci występujące w wierszu: narrator, kruk, wrona.
- Prezentacja prac opracowanych w grupach.
- Umieszczanie wykonanych prac na „mapie pojęciowej”.
- Ocena pracy grupy zgodnie z systemem oceniania z WSO.
- Zabawa ruchowa- dźwiękonaśladowcza „Z kry na krę”. Na podłodze rozłożone są kry lodowe (z papieru). Dzieci na sygnał klaśnięcia w dłonie przez nauczyciela, przeskakują z kry na krę, wydając przy tym odgłos krakania wrony – krra! krra!
III. Edukacja matematyczna - dodawanie z przekroczeniem progu dziesiątkowego typu: 8+n.
- Ćwiczenia w pamięciowym dodawaniu typu: 8+n. Samodzielne obliczanie działań –karta pracy 25 - zad.1. Sprawdzenie poprawności dokonanych obliczeń.
- Układanie zadania z treścią do formuły matematycznej i rysunku - karta pracy 25 - zad.2.
Nauczyciel wyjaśnia, że rozwiązanie zadania można zapisać w dwojaki sposób:
- Dopełniając do 10 pierwszy składnik 8+9= 8+2+7= …..
- Dopełniając do 10 drugi składnik 8+9=7+1+9= ….. Dzieci podają ustną odpowiedź do zadania.
- Ćwiczenia doskonalące technikę rachunkową na dodawanie i odejmowanie w zakresie 20 z przekroczeniem progu dziesiątkowego - karta pracy 25- zad.3.
Wpisywanie brakujących liczb i porządkowanie wyników rosnąco.
- Rozwiązywanie zadania tekstowego z wykorzystaniem poznanych sposobów dodawania do 8 z przekroczeniem progu dziesiątkowego - karta pracy 25 - zad.4. Przeliczanie słów „kra” wyartykułowanych przez wronę.
- Zabawa ruchowa orientacyjno-porządkowa „Powódź”.
Dzieci biegają luźno po klasie . Na hasło: „powódź” każde dziecko wskakuje na dowolną krę z papieru przyklejoną do podłogi.
- Podsumowanie zajęć. Samodzielna praca uczniów z kartami pracy w oparciu o opracowaną mapę myślową .
Samodzielne wyjaśnienie wyrazów: kra, krra!, Wkra. Łącznie wyrazów z ich znaczeniem - karta pracy 24 ćw. 1 Kra -----------------> tafla lodu Krra! Krra!----------> krakanie wrony Wkra ---------------->nazwa rzeki
- Wyrabianie czujności ortograficznej pisowni wyrazów z rz wymiennym.
Nauczyciel przypomina o zasadach pisowni wyrazów z rz wymiennym z zastosowaniem tablicy poglądowej. Samodzielne dopisywanie wyrazów ilustrujących wymianę rz na r -karta pracy 24, ćw. 2. krze - kra morze – morski
- Sprawdzenie prac - ocena poprawności i staranności ich wykonania.
- Zakończenie zajęć. Ułożenie z rozsypanki wyrazowej odpowiedzi na pytanie postawione w haśle dnia: Dokąd płynie kra?
do Kra morza. płynie
Odpowiedź: Kra płynie do morza. Zamieszczenie odpowiedzi pod hasłem dnia na mapie mentalnej.
- Zadanie pracy domowej. Naucz się czytać fragment wybranej roli z wiersza „Kra przy krze”. Możesz nauczyć się wiersza na pamięć. Wykonaj ćw. 5 i 6 z karty pracy 25.
- Ewaluacja dnia.
Ocena zajęć. Siadają przy krze lodowej, przy której pracowali w grupach i wyrażają swoją opinię o przeżytym dniu, stawiając plusy nad swoim imieniem według zasady: +++ zajęcia były bardzo ciekawe ++ zajęcia były ciekawe + zajęcia były nieciekawe /trudne/ Opis zastosowanych metod aktywnych:
- Kreatywne rysowanie – jest pomocne przy rozwijaniu wyobraźni twórczej. Pobudza dzieci do myślenia. Efekt plastyczny schodzi tu na dalszy plan , a istotny staje się sam proces tworzenia i język symboli.
- Dyskusja badawcza – metoda ta polega na zdobywaniu wiedzy i doświadczeń poprzez obserwację i badanie wszystkimi zmysłami, a następnie dzieleniu się spostrzeżeniami z innymi i wspólnym wypracowaniu wniosków.
- Mapa pojęciowa /mentalna/– to graficzny opis i objaśnienie danego pojęcia. Główne zagadnienie należy umieścić w środku mapy, a zagadnienia pochodne promieniście od niego. Mapy mentalne ilustrują spiralność, złożoność naszego myślenia. Pozwalają na dokonywanie podsumowań.
Anna Pogorzelska Załącznik nr 1
KARTA DO KREATYWNEGO RYSOWANIA Połącz dowolne kropki tak, aby powstał kontur kry lodowej. Pamiętaj, aby linie się nie przecinały
Możesz wypełnij kontur kry na niebiesko. Wytnij krę po liniach.
Opracowanie: Anna Pogorzelska |